Opony
a środowisko
a środowisko
Mieszanki gumowe stosowane do produkcji opon ulegają biodegradacji w okresie do 100 lat. Dlatego wraz z rozwojem przemysłu motoryzacyjnego przez cały XX w. systematycznie narastał problem utylizacji zużytych opon.
Skala problemu w Polsce:
180 tys. ton opon
produkuje się rocznie
około 20% masy opon
pozostaje na drogach
pozostałe około 80%
staje się trwałym odpadem
Przepisy prawne
Z dn. 11 maja 2001 weszła w życie ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej.
Obowiązki związane z prawem w Polsce
Dla producentów opon
Obowiązek odzysku z rynku większości (obecnie 75% wyprodukowanego tonażu) wyprodukowanych opon
pokaż szczegóły
Według obecnie obowiązujących w Polsce norm owe 75% odzyskanego tonażu należy odpowiednio zagospodarować: przynajmniej 15% musi podlegać recyklingowi, natomiast reszta jest odzyskiwana, najczęściej w postaci energii cieplnej - jest to tzw. odzysk energetyczny, w którym surowiec zamieniany jest na energię. W Polsce opony w całości lub części są spalane w specjalnie do tego celu przystosowanych piecach, głównie w cementowniach.
Jeżeli producenci opon nie odzyskają tonażu uzależnionego bezpośrednio od własnej sprzedaży, ponoszą konsekwencje finansowe.
Przedsiębiorców z branży motoryzacyjnej
Obowiązek ewidencji, składowania i przekazywania do odzysku zużytych opon
Według danych Centrum Utylizacji Opon, obecnie ogromną większość opon, które nie są już eksploatowane, udaje się pozyskać do utylizacji.
Zagospodarowanie i utylizacja opon
Istnieje kilka sposobów zagospodarowania zużytych opon. Z każdym rokiem równolegle rozwijają się technologie, które w przyszłości mogą istotnie wspierać recykling materiałowy tego odpadu.
Główne kierunki w zakresie odzysku zużytego ogumienia
Recykling materiałowy
Polega na przetworzeniu (mechanicznemu, chemicznemu lub energetycznemu) zużytych opon do postaci surowców gotowych do ponownego użycia i wytworzeniu z nich nowych produktów.
Zobacz jak wygląda proces recyklingu
Odzysk energetyczny
Polega na spalaniu opon w specjalnie do tego celu dostosowanych piecach
Recykling materiałowy
Opona jest produktem wielomateriałowym. Do jej produkcji poza mieszanką kauczuków naturalnych i syntetycznych potrzeba nierozciągliwych włóknin (kordów) oraz drutów wzmacniających konstrukcję i utrzymujących kształt opony.
Odzysk energetyczny
Cementownie tworzą główną stronę popytową na alternatywne paliwo, jakim jest guma, ponieważ technologie produkcji w tych zakładach wymagają stosowania w piecach najwyższych temperatur.
Uzyskany grys i granulat po dodaniu odpowiednich lepiszczy stosuje się najczęściej jako nawierzchnie placów zabaw, boisk sportowych,
a także znajduje zastosowanie jako materiał na wykładziny dźwiękochłonne i amortyzujące uderzenia. Pył gumowy dodaje się najczęściej do mieszanek gumowych, z których wyrabia się takie produkty jak dywaniki samochodowe, maty gumowe itp.
Branża motoryzacyjna wiąże wielkie nadzieje z wykorzystaniem gumy jako domieszki w nowym gatunku nawierzchni asfaltowych.
Przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych badania wykazały, że taki nowy asfalt wykazuje znakomite parametry. Poruszające się po nim pojazdy mają o 25% skróconą drogę hamowania i emitują znacznie mniej hałasu. W czasie deszczu auta mają lepszą przyczepność, a sama nawierzchnia wykazuje większą trwałość w porównaniu do asfaltów wyprodukowanych tradycyjnymi metodami. Na świecie stosuje się także recykling metodą pirolizy - czyli poddania opon procesowi rozkładu termicznego bez dostępu tlenu. W ten sposób z opon uzyskuje się oleje (paliwowe lub do wykorzystania w przemyśle chemicznym) , gazy paliwowe oraz stal i grafit.